Racisme is steeds ranzig

Door Blokbuster: http://blokbuster.be/nl/?p=8570

Opmerkelijk: de voorbije dagen was zowat iedereen het eens dat het ranzige racisme van marginale groepjes zoals Vlaamse Verdedigingsliga niet door de beugel kan. Zelfs Theo Francken die eerder op Europees overleg over de vluchtelingencrisis ervoor pleitte om asielzoekers gewoon terug de zee op te sturen, had het over een “gedegenereerd” groepje. Hij nam overigens vooral aanstoot aan het gebruik van de Vlaamse Leeuw…

In de hele discussie dook vaak de term “ranzig racisme” op. Het klopt dat veel uitspraken op sociale media bijzonder ranzig waren en zijn. Maar er is ook een gevaar aan het gebruik van die term en een aandacht die louter toegespitst is op de meest marginale ‘groepering’ (een groot woord voor twee zonderlingen die een facebook-initiatief nemen). Stilaan krijgen we immers een onderscheid tussen ‘ranzig racisme’ dat niet aanvaardbaar is en ‘gewoon’ racisme dat wel kan. Meer nog, diegenen die zich laten betrappen op gewoon racisme staan op de eerste rij om het ‘ranzig racisme’ aan te klagen.

Er is natuurlijk een actieve strijd nodig tegen racistische groeperingen, zelfs indien ze marginaal zijn. We mogen niet toelaten dat ze zich kunnen organiseren en hun politiek van geweld ook op straat kunnen brengen. Er is actieve mobilisatie nodig tegen groepen als Pegida, Voorpost, Vlaams Belang, … De pogingen van die groepen om begin dit jaar een offensief op te bouwen met een snelle opeenvolging van betogingen (januari in Antwerpen, februari in Gent en Zeebrugge, maart in Leuven, april in Antwerpen) toonden echter ook een zwakte langs hun kant: de passieve steun voor racistische vooroordelen leidt niet automatisch tot actieve deelname aan acties. Integendeel, de acties werden kleiner en het offensief werd na april gestaakt. Belangrijk was ook dat er bij elke extreemrechtse actie een antifascistisch protest was. Dit was met wisselend succes: waar er offensief met een duidelijke boodschap werd gemobiliseerd, waren de acties het sterkst. Denk maar aan het initiatief Gastvrij Gent.

Maar racisme is niet alleen bij extreemrechts te vinden. Malcolm X stelde al ‘You can’t have capitalism without racism.’ Dit systeem heeft verdeeldheid nodig om de heerschappij – de dictatuur dus – van die kleine elite van de 1% rijksten in stand te houden. De ergste nachtmerrie voor de elite is een gezamenlijke strijd van de 99% anderen in de samenleving. Dan speelt immers de kracht van het aantal. Om dit te vermijden, wordt verdeeldheid gestimuleerd. Op de werkvloer zie je dat door de creatie van tientallen categorieën personeelsleden, in de brede samenleving met een opdeling tussen verschillende groepen, onder meer op basis van afkomst.

Verdeeldheid speelt vooral een rol als er tekorten zijn en als de levensstandaard van de gemiddelde werkende achteruit gaat. Bij crisis, burgeroorlog of oorlog spelen etnische tegenstellingen die voorheen schijnbaar overstegen waren vaak terug op. Hetzelfde fenomeen zien we bij ons: het systeem is in verval met een aftakeling op alle vlakken. Het leidt tot spanningen, onder meer tegenover migranten die voortaan opgedeeld worden in de categorie ‘moslims’. Dat er naar religie wordt verwezen, is overigens een relatief nieuw fenomeen dat vooral na de aanslagen van 11 september 2001 en de ‘oorlog tegen terreur’ van Bush ingang vond. In de eerste versie van het beruchte en ‘ranzig’ racistische 70-puntenprogramma van het toenmalige Vlaams Blok werd amper over moslims of islam gerept, vandaag is het zowat de ‘core business’ van het Vlaams Belang.

De haatboodschappen op het internet tonen aan dat er niet naar eeuwenoude teksten moet teruggegrepen worden om oproepen tot geweld, discriminatie en haat te vinden. Een surftocht over de golven van de sociale media volstaat. De focus op ‘de islam’ was onderdeel van de oorlogscampagne van de neoconservatieven rond Bush. De monsters van Frankenstein die ze met hun jarenlange imperialistische politiek creëerden, staken hun kop op en zorgden voor een uitstekende opportuniteit om na de val van de stalinistische dictaturen in het Oostblok een nieuw groot vijandbeeld voorop te stellen zodat wat vroeger het militair-industrieel complex genoemd werd nieuwe hoogdagen kon beleven.

Racisme en discriminatie zijn een dagelijkse praktijk en zitten sterk ingebed in ons systeem. Om maar één cijfer te geven: 37,2% van de kinderen van ouders die buiten België geboren zijn, groeien in armoede op. Dat is dubbel zoveel als het eveens rampzalige gemiddelde van alle kinderen in ons land. Racisme louter toeschrijven aan de komst van extra vluchtelingen, zoals Theo Francken doet als hij wijst op de verantwoordelijkheid van SP.a en Groen, is wel erg beperkt. Racisme is immers een dagelijkse realiteit, ook voor jongeren met een migratie-achtergrond die hier geboren en getogen zijn. Is het racisme waardoor deze jongeren minder kans maken op werk en een toekomst minder ranzig dan de toogpraat van de Vlaamse Verdedigingsliga? Is het minder ranzig als die jongere op een iets beschaafdere toon te horen krijgt dat hij beter kan oprotten?

Neen, alle vormen van racisme zijn ranzig en moeten beantwoord worden. Met het moraliserende vingertje – ‘racisme mag niet’ – zullen we er niet komen. Het antiracisme van neoliberalen die tegelijk een asociaal blijven voeren, is minstens onbewust hypocriet. Doorheen eengemaakte strijd tegen het huidige beleid kan racisme overwonnen worden. Dat kan het beste door nadruk te leggen op gemeenschappelijke belangen in deze samenleving. Destijds werden heel wat migranten in de steenkoolmijnen tewerk gesteld. Daar gebruikten de mijnwerkers de slogan: “In de mijnen ziet iedereen zwart.” Het legt nadruk op wat verenigt: de positie van mijnwerker.

De fundamentele tegenstellingen in deze samenleving zijn niet gebaseerd op religie – religie is immers steeds een uitdrukking van onderliggende maatschappelijke verhoudingen, anders gezegd: de mens creëert god en niet omgekeerd. De oorzaken voor de toenemende sociale spanningen, oorlogen, vluchtelingencrisissen, … moeten bij het kapitalisme gezocht worden: een systeem dat de belangen van de superrijken boven alles plaatst en niet aarzelt om daartoe alles kapot te maken, van onze levensstandaard tot het leefmilieu en de toekomst van de mensheid. Hoog tijd voor een nieuw systeem!